Bóng chuyền là môn thể thao được yêu thích vì sự sôi động, tính tập thể, những pha bóng mãn nhãn. Nhưng ẩn sau đó là nguy cơ chấn thương không hề nhỏ. Thiên Trường sport cùng bạn tìm hiểu các chấn thương khi chơi bóng chuyền, cách phòng ngừa, xử lý để bảo vệ bản thân và tận hưởng niềm vui với bóng chuyền.
.jpg)
1. Các chấn thương khi chơi bóng chuyền
Bóng chuyền là một môn thể thao thú vị và đầy thử thách, nhưng như các môn thể thao đối kháng khá, bóng chuyền cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ chấn thương. Các chấn thương thường gặp nhất trong bóng chuyền bao gồm:
-
Chấn thương mắt cá chân: Bong gân mắt cá chân là chấn thương phổ biến nhất trong bóng chuyền, xảy ra khi dây chằng ở mắt cá chân bị giãn quá mức hoặc bị rách. Các triệu chứng bao gồm đau, sưng tấy, bầm tím, khó di chuyển. Bong gân mắt cá chân có thể xảy ra do vấp ngã, bật nhảy và tiếp đất không đúng cách hoặc xoay khớp đột ngột, va chạm với cầu thủ khác.
Bong gân mắt cá chân là chấn thương phổ biến nhất trong bóng chuyền
>> Xem thêm: Lợi ích của môn bóng chuyền là gì?
-
Chấn thương đầu gối: Đầu gối cũng rất dễ bị tổn thương trong luyện tập và thi đấu bóng chuyền, do các động tác bật nhảy cao và tiếp đất lặp đi lặp lại. Các chấn thương đầu gối phổ biến bao gồm:
Viêm gân bánh chè: tình trạng viêm gân ở phía trước đầu gối, gây ra triệu chứng sưng tấy, đau nhói phía trước đầu gối.
Rách dây chằng chéo trước: rách dây chằng nằm ở giữa đầu gối, có chức năng ổn định đầu gối khi xoay. Chấn thương này có triệu chứng đau dữ dội, sưng tấy, không ổn định đầu gối.
Trật khớp xương bánh chè: xương bánh chè bị trật khỏi vị trí bình thường của nó, gây ra triệu chứng đau dữ dội, sưng tấy và biến dạng đầu gối.
Đầu gối cũng rất dễ bị tổn thương trong luyện tập và thi đấu bóng chuyền
-
Chấn thương vai: Vai cũng là bộ phận dễ bị tổn thương khi chơi bóng chuyền, do các động tác đánh bóng và đỡ bóng lặp đi lặp lại liên tiếp. Các chấn thương vai phổ biến bao gồm:
Viêm gân rotator cuff: gân rotator cuff là một nhóm bốn gân giúp ổn định khớp vai, bị viêm do tuyển thủ sử dụng vai nhiều quá mức, dẫn đến triệu chứng đau, sưng tấy và yếu ở vai.
Hội chứng va chạm dưới mỏm vai: xảy ra khi gân rotator cuff bị kẹp giữa xương mỏm vai và xương cánh tay trên trong lúc bạn nâng tay lên, gây các triệu chứng đau, sưng tấy, khó cử động vai.
Trật khớp vai: đầu cánh tay trên bị đẩy ra khỏi ổ vai do ngã hoặc va đập trực tiếp vào vai, khiến cho vai bị đau dữ dội, sưng tấy và biến dạng.
Vai cũng là bộ phận dễ bị tổn thương khi chơi bóng chuyền do các động tác đánh bóng và đỡ bóng lặp đi lặp lại
-
Chấn thương ngón tay: Chấn thương ngón tay cũng là loại chấn thương phổ biến khi chơi bóng chuyền, do va chạm trực tiếp với quả bóng chuyền hoặc với người chơi khác. Các chấn thương ngón tay phổ biến bao gồm:
Bong gân ngón tay khi dây chằng ở ngón tay bị giãn quá mức hoặc bị rách, dẫn đến đau, sưng tấy, bầm tím.
Trật khớp ngón tay khi xương ngón tay bị đẩy ra khỏi vị trí bình thường, dẫn đến triệu chứng đau dữ dội, sưng tấy, biến dạng.
Gãy xương ngón tay dẫn đến các cơn đau dữ dội, sưng tấy, bầm tím và biến dạng.
Chấn thương ngón tay cũng là loại chấn thương phổ biến khi chơi bóng chuyền
-
Chấn thương cổ tay: Cổ tay cũng là khu vực dễ bị tổn thương khi chơi bóng chuyền, do các động tác đỡ bóng và đệm bóng lặp đi lặp lại. Một số chấn thương cổ tay phổ biến bao gồm:
Viêm ống cổ tay: Viêm ống cổ tay xảy ra khi gân ở cổ tay bị viêm, gây ra các triệu chứng đau, sưng tấy và tê bì ở cổ tay và bàn tay.
Hội chứng ống cổ tay: Hội chứng ống cổ tay xảy ra khi dây thần kinh giữa ở cổ tay bị chèn ép, gây ra tê bì, ngứa ran và yếu ở bàn tay và ngón tay.
Bong gân: Bong gân cổ tay xảy ra khi dây chằng ở cổ tay bị giãn quá mức hoặc bị rách, gây ra các triệu chứng bao gồm đau, sưng tấy và bầm tím.
Các động tác đỡ bóng, đệm bóng lặp lại nhiều lần dễ gây chấn thương cổ tay
>> Xem thêm: Các vị trí trong bóng chuyền và cách sắp xếp đội hình thi đấu
2. Những nguyên nhân chính dẫn đến chấn thương trong bóng chuyền
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến chấn thương trong bóng chuyền, những nguyên nhân phổ biến bao gồm:
-
Thực hiện kỹ thuật chơi bóng chuyền không đúng
- Kỹ thuật tiếp đất không đúng cách khi bật nhảy và tiếp đất là nguyên nhân hàng đầu gây ra chấn thương đầu gối và mắt cá chân.
- Kỹ thuật đánh bóng, đỡ bóng, chắn bóng sai kỹ thuật cũng có thể dẫn đến các chấn thương ở vai, cổ tay, ngón tay.
-
Trước khi chơi bóng chuyền, tuyển thủ khởi động không kỹ
- Khởi động có tác dụng giúp làm nóng cơ bắp, giãn dây chằng và mở khớp, giúp cơ thể linh hoạt và dẻo dai hơn, từ đó giảm nguy cơ chấn thương.
- Việc khởi động không kỹ hoặc khởi động sai cách có thể khiến cơ thể bạn chưa sẵn sàng cho các hoạt động mạnh, dẫn đến chấn thương.
Kỹ thuật đánh bóng, đỡ bóng, chắn bóng sai kỹ thuật có thể gây chấn thương
-
Tập luyện bóng chuyền quá sức
- Tập luyện quá sức, đặc biệt là khi không bố trí thời gian nghỉ ngơi đầy đủ, có thể khiến cơ bắp và dây chằng bị mỏi, yếu, dễ bị tổn thương.
- Việc tập luyện quá sức cũng có thể dẫn đến mệt mỏi, mất tập trung, khiến người chơi dễ mắc sai lầm trong khi chơi, dẫn đến chấn thương.
-
Sức khỏe của người chơi yếu
- Người có sức khỏe yếu, hệ thống cơ bắp và xương khớp kém phát triển sẽ dễ gặp chấn thương hơn khi luyện tập, chơi bóng chuyền.
- Các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như bệnh loãng xương, thoái hóa khớp cũng có thể làm tăng nguy cơ chấn thương cho người chơi.
-
Chơi bóng chuyền trong môi trường không an toàn
- Sân chơi bóng chuyền không bằng phẳng, trơn trượt hoặc có nhiều chướng ngại vật có thể khiến người chơi mất thăng bằng, vấp ngã, dẫn đến chấn thương.
- Ánh sáng trong sân chơi bóng không đủ cũng có thể khiến người chơi khó nhìn rõ, dễ mắc sai lầm và dẫn đến chấn thương.
>> Xem thêm: Kỹ thuật đập bóng chuyền đúng cách, hiệu quả cho người mới
-
Trang phục và dụng cụ thi đấu không phù hợp
- Giày dép thi đấu quá chật hoặc quá rộng, không có độ bám tốt có thể khiến người chơi trơn trượt, vấp ngã, dẫn đến chấn thương.
- Trang phục thi đấu không gọn gàng, vừa vặn cũng có thể hạn chế cử động của người chơi, dẫn đến chấn thương.
-
Tâm lý khi thi đấu không tốt
- Khi thi đấu với tâm lý căng thẳng, lo lắng, người chơi càng dễ mắc sai lầm, mất tập trung, dẫn đến chấn thương.
- Việc thiếu nghỉ ngơi, ăn uống không đầy đủ cũng có thể ảnh hưởng đến thể trạng và tâm lý thi đấu, khiến người chơi dễ mắc sai lầm và dẫn đến chấn thương.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể dẫn đến chấn thương trong bóng chuyền như:
- Chơi bóng khi cơ thể đang bị mệt mỏi, đau ốm.
- Chơi bóng khi cơ thể đang có chấn thương chưa được chữa khỏi hoàn toàn.
- Sử dụng các chất kích thích trước hoặc trong khi chơi bóng.
3. Xử lý và phòng ngừa các chấn thương trong bóng chuyền
Khi gặp chấn thương khi chơi bóng chuyền, điều quan trọng là phải đưa ra phương pháp xử lý nhanh chóng và đúng cách để hạn chế tổn thương và giúp quá trình hồi phục được diễn ra nhanh chóng. Không chỉ vậy, việc phòng ngừa chấn thương cũng rất quan trọng.
3.1. Xử lý đúng cách khi gặp chấn thương trong bóng chuyền
Dưới đây là các bước xử lý nhanh khi gặp chấn thương khi chơi bóng chuyền:
-
Ngừng chơi ngay lập tức: Đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất khi chấn thương. Tiếp tục chơi khi bị chấn thương có thể khiến tổn thương thêm nặng nề, khó hồi phục hơn.
-
Đánh giá mức độ chấn thương: Xác định tính nghiêm trọng của chấn thương dựa trên các biểu hiện như mức độ đau, sưng tấy, bầm tím, biến dạng, v.v.
-
Áp dụng phương pháp RICE:
- Nghỉ ngơi (Rest): Tránh các hoạt động gây đau cho vùng bị chấn thương.
- Chườm đá (Ice): Chườm đá lạnh lên vùng bị chấn thương trong 20 phút mỗi lần, vài lần mỗi ngày, trong vòng 2-3 ngày đầu tiên sau khi bị thương.
- Nén (Compression): Băng bó bộ phận bị chấn thương bằng băng thun hoặc băng y tế để giảm sưng tấy.
- Nâng cao (Elevation): Nâng cao vùng bị chấn thương cao hơn vị trí tim để giảm sưng tấy.
Ngừng chơi ngay khi gặp chấn thương trong bóng chuyền
-
Bổ sung thêm các biện pháp xử lý khác:
- Sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn: Có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau không kê đơn như paracetamol hoặc ibuprofen để ảnh hưởng các cơn đau.
- Băng bó cố định: Nếu cần thiết, hãy sử dụng băng bó cố định để giúp ổn định vùng bị chấn thương.
- Đi khám bác sĩ: Nếu chấn thương có tính nghiêm trọng hoặc không có dấu hiệu cải thiện sau vài ngày, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
-
Một số lưu ý quan trọng khi xử lý chấn thương khi chơi bóng chuyền:
- Không tự ý bó bột hoặc nắn chỉnh xương khi chưa có sự chẩn đoán chấn thương từ bác sĩ.
- Không sử dụng các phương pháp điều trị dân gian chưa được kiểm chứng.
- Theo dõi sát tình trạng chấn thương và báo cho bác sĩ ngay nếu có bất kỳ thay đổi nào.
- Tuân thủ các hướng dẫn điều trị của bác sĩ để quá trình hồi phục được diễn ra đúng, nhanh chóng và hiệu quả.
Tuân thủ các hướng dẫn điều trị của bác sĩ khi bị chấn thương
3.2. Phòng ngừa chấn thương trong bóng chuyền
Bên cạnh đó, để phòng ngừa bị chấn thương khi chơi bóng chuyền, bạn nên:
-
Khởi động kỹ trước khi tập luyện và thi đấu.
-
Tập luyện với cường độ phù hợp, bố trí thời gian nghỉ ngơi đầy đủ.
-
Áp dụng kỹ thuật chơi bóng đúng cách.
-
Giữ gìn sức khỏe tốt, không sử dụng chất kích thích.
-
Chơi bóng trong môi trường luyện tập, thi đấu an toàn.
-
Sử dụng trang phục và dụng cụ thi đấu phù hợp.
-
Giữ sự tập trung và tâm lý thi đấu tốt khi chơi bóng chuyền.
Khởi động kỹ trước khi tập luyên, thi đấu bóng chuyền để tránh chấn thương
Kết luận
Bóng chuyền là môn thể thao tuyệt vời với nhiều lợi ích cho sức khỏe và tinh thần. Tuy nhiên, để thỏa sức đam mê, bạn cần trang bị cho mình kiến thức về các chấn thương khi chơi bóng chuyền và cách phòng ngừa, xử lý hiệu quả. Bài viết phía trên Thể thao Thiên Trường tổng hợp những chấn thương và biện pháp xử lý trong bóng chuyền, chúc bạn luôn tận hưởng môn bóng chuyền thật vui vẻ, an toàn và hứng khởi!
Đọc thêm ▾
