Tập võ không chỉ đòi hỏi sức mạnh và kỹ thuật, mà còn cần chú ý an toàn. Chấn thương khi tập võ có thể xảy ra bất cứ lúc nào và có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Thiên Trường Sport sẽ cùng bạn tìm hiểu các loại chấn thương phổ biến khi tập võ, nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả qua bài viết sau.
1. Các loại chấn thương khi tập võ thường gặp nhất
Trong quá trình luyện tập võ thuật, chấn thương là điều khó tránh khỏi. Những chấn thương khi tập võ này có thể là các vết thương ngoài da đơn giản hoặc những tổn thương nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng đến phần mềm cơ thể. Không chỉ gây ra sự đau đớn về thể chất, chấn thương còn có thể tạo nên những nỗi lo ngại khi tiếp tục luyện tập võ thuật và các môn thể thao khác.
Trong quá trình luyện tập võ thuật, chấn thương là điều khó tránh khỏi
1.1. Chấn thương phần mềm khi tập võ
Chấn thương khi tập võ ở phần mềm thường xảy ra khi cơ, gân, dây chằng hoặc da bị tổn thương do tập luyện quá sức. Đây là dạng chấn thương phổ biến trong các hoạt động thể thao nói chung và võ thuật nói riêng.
-
Dấu hiệu của chấn thương phần mềm:
- Máu bầm: Thường được biết đến như là vết bầm tím hoặc cục máu đọng dưới da do máu rò rỉ và tụ lại. Ban đầu có màu đỏ, sau đó chuyển dần sang màu xanh và cuối cùng là vàng trước khi biến mất sau khoảng 2 đến 3 tuần.
- Sưng tụ máu: Máu tập trung tại một vị trí tạo thành một khối u, thường là do đứt mạch máu.
- Bầm dập: Mặc dù không thấy vết thương ngoài, nhưng sự va đập có thể gây đứt các mạch máu nhỏ hoặc rách cơ. Điều này đòi hỏi sự chú ý đặc biệt.
- Chấn thương vùng bụng: Mặc dù có thể không có dấu hiệu bên ngoài, nhưng các va chạm ở bụng có thể gây xuất huyết nội hoặc viêm màng bụng. Các triệu chứng bao gồm: da tái nhợt, đổ mồ hôi, buồn nôn, nôn, sốt nhẹ và đau bụng kèm căng cứng.
- Xuất hiện vết bầm tím dưới da gây đau nhức. Kèm theo tình trạng sưng, ban đầu có thể đỏ, sau đó chuyển dần sang màu xanh, rồi chuyển vàng khi vết thương lành. Trong trường hợp nặng, có thể dẫn đến rách cơ, đứt dây chằng hoặc viêm khớp phản ứng.
-
Cách xử lý chấn thương phần mềm:
- Nghỉ ngơi và tránh vận động vùng bị thương.
- Chườm lạnh để giảm sưng và đau.
- Sử dụng băng ép giúp giảm sưng và ngăn chảy máu.
- Nâng cao vùng bị thương để giúp máu tuần hoàn tốt hơn, giảm đau và hạn chế sưng.
Chấn thương phần mềm khi tập võ
1.2. Chấn thương cơ khi tập võ
Chấn thương cơ là một chấn thương khi tập võ khá phổ biến, xảy ra do chưa khởi động kỹ hoặc thực hiện sai kỹ thuật, tập luyện quá sức.
-
Dấu hiệu chấn thương cơ khi tập võ:
- Giãn cơ: Là tình trạng tổn thương nhẹ do cơ, gân hoặc dây chằng bị kéo căng quá mức. Số lượng sợi cơ bị đứt dưới 25%. Ngay khi bị chấn thương, người bệnh cảm nhận cơn đau nhói ở vùng gân cơ nhưng không có máu bầm và vẫn có thể cử động. Cơn đau sẽ giảm dần sau vài phút và vùng bị tổn thương có thể sưng nhẹ.
- Căng cơ: Một vài sợi cơ bị đứt dẫn đến đau dữ dội và phải dừng hoạt động ngay lập tức. Máu bầm sẽ xuất hiện sau đó.
- Rách cơ: Số lượng sợi cơ bị rách chiếm từ 25% đến 75%. Có hiện tượng bầm tím do đứt nhiều sợi cơ. Bệnh nhân có thể nghe tiếng "rắc" hoặc "bựt" tại vùng bị thương. Đau rất nhiều và có thể làm mất khả năng vận động của cơ, thậm chí gây ngất xỉu.
- Đứt cơ hoàn toàn: Trường hợp cơ bị rách trên 75%, hoặc tách rời khỏi xương. Xuất hiện một khoảng trũng tại vùng bị thương do cơ bị co rút, kèm theo sưng và tụ máu trong nhiều ngày. Người bệnh mất hoàn toàn khả năng cử động chi bị thương.
-
Cách xử lý khi chấn thương cơ:
- Ban đầu, chườm đá để giảm sưng. Sau đó có thể thoa nhẹ các loại thuốc xoa bóp phù hợp và sử dụng liệu pháp nhiệt như hồng ngoại, gạc nóng, dấm hoặc nước. Sau 15 ngày, có thể bắt đầu xoa bóp nhẹ nhàng kết hợp với tái tập luyện từ từ.
- Một vài sợi cơ bị đứt dẫn đến đau dữ dội và phải dừng hoạt động ngay lập tức. Máu bầm sẽ xuất hiện sau đó. Nếu bị đứt gân, cơ, cần bất động hoàn toàn để được sơ cứu và phẫu thuật để nối lại cơ hoặc gắn cơ trở lại vào xương.
Chấn thương cơ là một chấn thương khi tập võ thường gặp
1.3. Chấn thương xương khớp khi tập võ
Trật khớp là một dạng chấn thương xương khớp thường gặp khi luyện tập. Trật khớp xảy ra khi dây chằng quanh khớp bị tổn thương, có thể gây viêm hoặc ảnh hưởng đến dây thần kinh.
-
Dấu hiệu nhận biết trật khớp:
- Vùng da tại khớp bị tổn thương sưng tấy và tím bầm.
- Đau nhức tại vị trí khớp bị trật, gây khó khăn trong việc di chuyển khớp.
- Xương tại khớp bị trật ra khỏi vị trí bình thường, khiến phần khớp gồ lên.
-
Cách xử lý khi trật khớp:
- Không cố gắng tự nắn lại khớp.
- Chườm lạnh và cố định khớp bằng băng.
- Đưa người bị thương đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng.
Chấn thương xương khớp khi tập võ
1.4. Chấn thương ngoài da khi tập võ
Trong quá trình tập võ, chấn thương ngoài da như trầy xước là rất phổ biến. Mặc dù không nghiêm trọng, nhưng những vết thương này có thể gây khó chịu và đau đớn.
-
Cách xử lý chấn thương ngoài da:
- Rửa sạch vết thương bằng nước lạnh và sát khuẩn nhẹ để ngăn nhiễm trùng.
- Bôi thuốc mỡ hoặc thuốc kháng sinh để vết thương nhanh lành và tránh nhiễm khuẩn.
- Che vết thương bằng băng gạc để bảo vệ khỏi bụi bẩn và vi khuẩn.
- Sau vài ngày, nếu được chăm sóc đúng cách, vết thương ngoài da sẽ dần lành. Tuy nhiên, người tập luyện cần chú ý đảm bảo vệ sinh và bảo vệ vết thương trong suốt quá trình hồi phục.
Trong quá trình tập võ, chấn thương ngoài da như trầy xước là rất phổ biến
2. Nguyên nhân dẫn đến các chấn thương khi tập võ
Có nhiều yếu tố khác nhau dẫn đến chấn thương khi tập võ. Trong quá trình tập luyện, các chấn thương thường xảy ra do hoạt động quá sức hoặc sai phương pháp. Dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu:
-
Tập luyện võ sai cách gây chấn thương: Một trong những nguyên nhân hàng đầu gây chấn thương là tập luyện sai kỹ thuật hoặc không tuân thủ đúng phương pháp. Sau khi gặp chấn thương, cần nghỉ ngơi trong khoảng 24-48 giờ để cơ thể phục hồi. Việc tiếp tục tập quá mức khi đã có dấu hiệu đau sẽ chỉ làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Ngoài ra, nếu huấn luyện viên thiếu kinh nghiệm hoặc không có phương pháp giảng dạy khoa học, hiệu quả, học viên cũng dễ bị chấn thương.
-
Môi trường tập luyện không đảm bảo an toàn: Môi trường tập luyện cũng đóng vai trò quan trọng. Nếu sàn tập không phẳng, có vật cản hoặc điều kiện thời tiết không thuận lợi (quá nóng, quá lạnh) có thể làm tăng nguy cơ chấn thương khi tập võ. Một môi trường luyện tập thiếu an toàn không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất mà còn tạo ra nhiều rủi ro.
-
Khởi động không đúng cách: Khởi động trước buổi tập là yếu tố quan trọng để tránh chấn thương, nhưng khởi động sai kỹ thuật hoặc không đủ cường độ có thể gây căng cơ, viêm cơ hoặc thậm chí rách cơ. Việc bỏ qua hoặc khởi động không kỹ càng cũng là một lý do phổ biến khiến người tập dễ gặp chấn thương khi tập võ.
-
Tình trạng tâm lý và thể chất không ổn định: Khi cơ thể mệt mỏi, thiếu ngủ hoặc căng thẳng, khả năng tập trung bị giảm sút, dễ dẫn đến sai lầm trong kỹ thuật và động tác. Việc tiếp tục luyện tập trong tình trạng không ổn định về thể chất hoặc tinh thần sẽ làm tăng nguy cơ
-
Do đó, khi cơ thể không đạt trạng thái tốt nhất, nên dừng buổi tập để tránh những rủi ro không mong muốn.
Có nhiều yếu tố khác nhau dẫn đến chấn thương khi tập võ
3. Cách phòng ngừa chấn thương khi tập võ
-
Kỹ thuật luyện tập đúng: Để giảm nguy cơ chấn thương khi tập võ, việc học và thực hành kỹ thuật đúng từ huấn luyện viên có kinh nghiệm là rất quan trọng. Đảm bảo rằng tất cả các động tác đều được thực hiện chính xác và an toàn.
-
Sử dụng thiết bị bảo hộ đầy đủ: Sử dụng các thiết bị bảo hộ phù hợp như găng tay, bảo vệ đầu, và bảo vệ cơ thể giúp giảm thiểu nguy cơ bị chấn thương. Đảm bảo rằng thiết bị bảo hộ luôn được kiểm tra và thay thế khi cần thiết.
-
Tăng cường sự linh hoạt và sức mạnh cơ bắp: Các bài tập giúp tăng cường sức bền, linh hoạt và sự dẻo dai là cần thiết để chuẩn bị cơ thể cho các tình huống luyện tập và thi đấu. Tập luyện đều đặn các bài tập kéo dãn và tăng cường cơ bắp để giúp cơ thể chống lại các chấn thương.
-
Chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi hợp lý: Một chế độ dinh dưỡng cân bằng giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng và cung cấp năng lượng cho việc luyện tập. Đảm bảo rằng cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ để phục hồi và giảm nguy cơ chấn thương.
-
Khám sức khỏe định kỳ: Kiểm tra sức khỏe thường xuyên giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và đảm bảo rằng cơ thể luôn ở trạng thái tốt nhất trước khi tập luyện.
Sử dụng các thiết bị bảo hộ phù hợp giúp giảm thiểu nguy cơ bị chấn thương
Kết luận
Để hạn chế chấn thương khi tập võ, việc tuân thủ đúng kỹ thuật và đảm bảo an toàn trong quá trình luyện tập là vô cùng quan trọng. Hãy chú ý bảo vệ sức khỏe và cập nhật những thông tin hữu ích, trang bị thêm kiến thức thể thao cho bản thân qua các bài viết mục tin tức Thiên Trường Sport!
Đọc thêm ▾