Cách đổi cầu trong bóng chuyền hiểu đơn giản là việc di chuyển đội hình của các vận động viên trong đội. Điều này có thể tuỳ thuộc theo từng chiến thuật và lối chơi của mỗi đội ở các tình huống cụ thể. Dưới đây, Thiên Trường Sport xin chia sẻ cho bạn chi tiết cách đổi cầu bóng chuyền đúng luật.
1. Đổi cầu trong bóng chuyền là gì?
Đổi cầu trong bóng chuyền nghĩa là các cầu thủ trên sân sẽ luân chuyển vị trí theo chiều kim đồng hồ khi đội giành quyền phát bóng. Hiểu đơn giản nghĩa là các cầu thủ sẽ thay phiên đảm nhận vị trí tấn công và phòng thủ trên sân. Ví dụ, cầu thủ tấn công sau khi đổi cầu có thể chuyển sang vị trí chắn bóng. Điều này giúp tạo ra các phương án phòng thủ và tấn công khác nhau, gây bất ngờ cho đối phương.
Bên cạnh đó, việc đổi cầu cùng giúp phân bố sức lực đều cho các cầu thủ, tránh tình trạng một cầu thủ phải ở vị trí phòng thủ hoặc tấn công quá lâu. Đảm bảo đội hình luôn cân bằng và hiệu quả.
Đổi cầu trong bóng chuyền là chiến thuật di chuyển đội hình
2. Khi nào cần đổi cầu trong bóng chuyền?
Đổi cầu là cụm từ dùng để chỉ đường đi của quả bóng chuyền qua các vị trí trên sân trong một đội. Tuỳ theo chiến lược và đội hình mà bạn có thể thực hiện đổi cầu sao cho hợp lý. Mặc dù mỗi đội có thể chọn các cách đổi cầu bóng chuyền khác nhau nhưng điều quan trọng là cần phải phù hợp theo luật đổi cầu trong bóng chuyền.
Như vậy, cách đổi cầu trong bóng chuyền cũng có thể hiểu chính là chiến thuật khi chơi của mỗi đội. Do đó, khi cần chuyển đổi tấn công hoặc phòng thủ thì mỗi đội sẽ thực hiện đổi cầu theo đúng các quy định trong luật bóng chuyền. Ngoài ra, đội hình thi đấu chỉ được di chuyển sau khi người phát bóng đã đánh chạm bóng qua bên sân đối thủ.
Đổi cầu trong bóng chuyền khi bạn muốn thay đổi chiến thuật
3. Luật đổi cầu trong thi đấu bóng chuyền
Khi thi đấu, 6 người trong đội đứng xếp thành hình tròn, người đứng ở vị trí góc dưới bên phải được quy định là số 1 và cũng là người phát bóng. Ba người đứng dọc theo lưới và vận động viên hàng trước. Trong đó, hàng trước bên phải là vị trí số 2, ở giữa và vị trí 3 và bên trái là vị trí 4.
Tương tự, ba vận động viên hàng sau sẽ lần lượt là các vị trí số 1 (hàng sau bên phải), số 6 (ở giữa) và số 5 (hàng sau bên trái). Các vận động viên chỉ được di chuyển sau khi phát bóng và theo chiều kim đồng hồ quay.
Cách đổi cầu trong bóng chuyền cần tuân thủ luật bóng chuyền
4. Cách đổi cầu trong bóng chuyền đúng cách
Trước khi thực hiện đổi cầu, bạn cần nắm rõ các vị trí trên sân để di chuyển sao cho đúng luật. Cụ thể, mỗi đội thi đấu bóng chuyền trên sân sẽ bao gồm 6 người và được sắp xếp theo các vị trí như sau:
-
Chuyền 2: Có vai trò điều phối và tấn công bằng cách đưa quả bóng chuyển đến đúng vị trí thuận lợi để ghi điểm.
-
Libero: Đỡ bước 1 và cứu bóng cho đội.
-
Middle blockers: Phối hợp với vị trí chuyền 2 để thực hiện các đợt tấn công nhanh.
-
Outside hitters: Phát triển tấn công từ phía bên trái cột biên và nhận các đường chuyền từ vị trí chuyền 2.
-
Opposite hitters: Giữ vai trò phòng thủ ở khu vực phía dưới lưới, đồng thời tạo hàng chắn để chặn các cú đập tại vị trí outside hitter từ đối thủ.
Thông thường, khi thi đấu thì mỗi đội chỉ sử dụng một người chơi ở vị trí chuyển 2. Do đó, lúc thực hiện đổi cầu thì những người chơi sẽ chạy đội hình sao cho chuyền 2 ở hàng dưới chạy lên chuyền bóng được mà không bị trọng tài bắt lỗi về vị trí.
Căn cứ theo luật bóng chuyền, các vận động viên trong quá trình di chuyển phải đi theo chiều kim đồng hồ. Hiểu đơn giản nghĩa là người lúc trước đứng ở vị trí số 2 sẽ di chuyển qua vị trí số 1 và lần lượt như vậy ở các vị trí còn lại. Đây cũng là cách đổi cầu bóng chuyền hơi mà bạn có thể áp dụng.
Cách đổi cầu đúng luật trong thi đấu bóng chuyền
5. Các cách xếp đội hình phổ biến khi thi đấu bóng chuyền
Sau đây là ba kiểu đội hình tiêu chuẩn trong thi đấu bóng chuyền mà bạn có thể tham khảo:
Đội hình bóng chuyền 4-2
Kiểu đội hình này sẽ có 2 chuyền 2 và 4 tay đập. Vị trí chuyền 2 là người sẽ chuyền bóng từ bên phải hoặc giữa ở hàng trên. Các chuyền 2 sẽ xếp ở vị trí đối diện khi quay vòng đội hình. Ở hàng tiêu biểu sẽ thường có 2 người chơi giữ vai trò chủ công (outside hitter).
Có thể nói, sơ đồ này giúp phát huy được tối đa lối chơi sở trường của các thành viên trong đội ở mỗi vị trí.
Đội hình bóng chuyền 6-2
Với cách xếp đội hình 6-2, người chơi thường sẽ từ hàng phía sau di chuyển lên trước để chuyền 2. Cả ba người chơi đứng hàng đầu đều có vai trò tấn công. Đồng thời, toàn bộ sáu người trong đội đều có thể là tay đập và hai người sẽ đảm nhận cả vị trí chuyền 2.
Nhìn chung, đội hình 6-2 về cơ bản sẽ giống với đội hình 4-2. Tuy nhiên, người chơi ở vị trí chuyền 2 hàng sau sẽ là người đảm nhận vai trò chạm bóng lần thứ 2.
Đội hình bóng chuyền 5-1
Trong đội hình 5-1, chỉ có một người ở vị trí chuyền 2 kể cả khi quay vòng đội hình. Người đứng đối diện chuyền 2 là chủ công và sẽ được dùng như phương án tấn công thứ 2 nếu chuyền 2 ở hàng trên. Điều này sẽ giúp tăng sức tấn công cho đội hình. Ngoài ra, vị trí số 1 sẽ giữ vai trò Back-row attack.
Thảo luận cách xếp đội hình khi chơi bóng chuyền
6. Các lỗi sai thường gặp khi đổi cầu trong bóng chuyền
Mặc dù luật đổi cầu khá đơn giản nhưng bạn vẫn cần lưu ý tránh một số lỗi sau đây:
- Số lần đổi cầu quá nhiều: Theo quy định của luật đổi cầu, mỗi đội chỉ được đổi cầu không quá 6 lần trong một set đấu. Bạn cần ghi nhớ điều này và theo dõi số lần đổi cầu của đội để tránh vượt quá số lần đổi cầu cho phép.
- Đứng sai vị trí: Sơ suất khi di chuyển khiến cho cầu thủ trong đội đứng sai vị trí, dễ dẫn đến việc đội bị mất điểm. Do đó, hãy luôn tập trung quan sát đồng đội và phải ghi nhớ vị trí sau mỗi lần đổi cầu.
- Đổi cầu khi bóng đang chơi: Nhiều cầu thủ do mất tập trung có thể thực hiện đổi cầu khiến đội bị phạm luật. Vì thế, bạn cần luôn tập trung theo dõi diễn biến của trận đấu và tuân thủ các hiệu lệnh của trọng tài, chỉ được đổi cầu khi bóng chết.
Luôn tập trung khi đổi cầu để tránh mắc lỗi
Lời kết
Trên đây là các hướng dẫn chi tiết về cách đổi cầu trong bóng chuyền và gợi ý cách xếp một số đội hình phổ biến trong thi đấu bóng chuyền hiện nay. Hy vọng những chia sẻ của Thiên Trường Sport đã mang đến cho bạn nhiều kiến thức hữu ích và có cách chơi bóng chuyền hiệu quả nhất.
Đọc thêm ▾